Cây lim xẹt có tán tròn đều và hoa nở rộ rất đẹp nên được trồng rộng rãi trên đường phố, công viên, công sở, trường học. Là một trong các loài cây chủ lực chiếm cơ cấu cao trong hệ thống cây xanh đô thị
Tìm hiểu về cây lim xẹt
Cây lim xẹt còn gọi là lim sét, muồng kim phượng, phượng vàng.
Tên thông dụng trong tiếng Anh là: Yellow Flamboyant, Copperpod.
Lim xẹt có danh pháp hai phần là Peltophorum pterocarpum (Ptero: cánh; carpum: quả; nghĩa là cây có quả có cánh) thuộc phân họ Vang (Caesalpiniaceae), họ Đậu (Fabaceae).
Lim Xẹt có hoa đẹp là cây trung mộc cao 20-25m. Lá kép lông chim hai lần, cành non và lá non có lông màu rỉ sét, lá có cuống chung dài: 25–30 cm mang 4-10 đôi lá cấp 1, mỗi lá cấp 1 có 10-22 đôi lá chét, lá nhỏ thuôn đầu tròn. Hoa chùm tụ tán ở đầu cành có lông màu hoe đỏ như nhung dài 0,2–0,4m, hoa nhỏ 0,02m có năm cánh màu vàng, đáy có lông. Quả đậu, dẹt dài 10–12 cm có cánh.
Đặc điểm cây lim xẹt là loài cây nhiệt đới điển hình, cây muồng kim phượng (lim xẹt) có biên độ sinh thái rất rộng, có khả năng sinh trưởng phát triển tốt trong nhiều điều kiện khác nhau: Vùng ven biển, trung du, miền núi. Ở nước ta, Lim Xẹt phân bố chủ yếu ở miền trung và Nam bộ, và mọc tự nhiên ở Bình Dương, Đồng Nai. Ngoài ra, Miền Bắc cũng có một loài cây tương tự là cây muồng bắc có thân đen.
Kỹ thuật trồng cây lim xẹt
1. Thu hái, chế biến và bảo quản hạt giống
– Thu hái hạt giống trồng cây lim xẹt trên những cây mẹ từ 10 tuổi trở lên. Cây mẹ được chọn phải có hình dáng đẹp, thân thẳng, chiều cao dưới cành từ 6m trở lên, tán lá đều, không sâu bệnh, cụt ngọn, cây có sức sinh trưởng khá và chỉ được thu hái các quả đã chín. Khi vỏ khô có màu cánh gián hay màu nâu là lúc quả đã chính.
– Quả sau khi thu hái đem về nên chế biến ngay. Khi phân loại quả, các quả chưa chín được ủ lại thành từng đống từ 2 – 3 ngày cho quả chín đều, đống ủ không cao quá 50 cm và phải thông gió, hãy đảo 1 lần mỗi ngày. Quả chín thì rải đều phơi dưới nắng để tách hạt ra khỏi quả. Sau khi hạt tách ra khỏi quả phải thu ngay để tránh ảnh hưởng của nhiệt độ cao, loại bỏ tạp chất, hạt lép. Hạt sau khi thu tiếp tục phơi 2 – 3 nắng cho khô, sàng sảy sạch thu hạt tốt cho vào bao vải hoặc chum và vại đem đi bảo quản thật kỹ.
2. Tạo cây con
2.1 Xử lý hạt giống
Hạt giống trước khi gieo được ngâm trong thuốc tím (KMnO4) nồng độ 0,05% trong 10 phút, sau đó vớt ra rửa sạch và ngâm hạt trong nước 80oC để nguội dần sau 8 giờ. Chọn những hạt trương (kích thuớc của hạt lúc trương lớn hơn kích thước hạt bình thường từ 1,5 – 2 lần) vớt ra và ủ trong túi vải (những hạt chưa trương tiếp tục xử lý trong nước 80oC). Hằng ngày rửa chua bằng nước ấm, túi vải ủ hạt phải luôn luôn ẩm. Sau 2 – 3 ngày hạt nẩy mầm có thể đem đi gieo.
2.2 Chuẩn bị bầu đất trồng cây lim xẹt
Bạn hãy sử dụng túi bầu PE 10 x 15 cm đựng hỗn hợp ruột bầu. Thành phần ruột bầu bao gồm 80% đất tầng AB + 20% phân hữu cơ đã hoai (phân chuồng, phân xanh, phân rác). Đất làm ruột bầu được đập sàng nhỏ trộn đều với phân và đổ vào bầu thật đầy. Tiếp theo đó, bạn hãy xếp thành luống có chiều ngang khoảng 0,8-1m, chiều dài tùy ý và khoảng cách giữa 2 luống là 0,4 m.
2.3 Tiến hành gieo hạt trồng cây lim xẹt
Trước khi gieo hạt, bầu đất phải được tưới nước đủ ẩm trước 1 ngày. Ngoài ra, bạn hãy chọn hạt nhú mầm, sử dụng que bằng đầu đũa được vót nhọn một đầu tạo lổ giữa bầu sâu 1 – 1,5 cm rồi gieo hạt vào, phủ một lớp đất mịn vừa lắp kín hạt, dùng rơm (hoặc cỏ khô, lá khô) đã qua khử trùng bằng nước vôi trong để che phủ mặt luống, bên trên sử dụng dàn che nắng 50% – 70%.
Bên cạnh đó, bạn cần phải có cách chăm sóc cây lim xẹt bằng cách tưới nước đều mỗi ngày vào csáng sớm và chiều tối. Khoảng sau 6 cho đến 7 ngày, cây mạ mọc đều thì bỏ lớp vật liệu che phủ (rơm, rạ, cỏ, lá khô) và làm theo hướng dẫn chăm sóc cây lim xẹt cho luống bầu, bầu nào cây chết phải được cấy dặm ngay. Tuy nhiên, bạn cần phòng nấm bệnh và côn trùng phá hoại cây mầm tiểu cảnh sân vườn.